Eco-anxiety: van angst naar nieuwsgierigheid
Je moet welhaast onder een steen hebben geleefd om nog nooit iets te hebben gelezen of gehoord over klimaatverandering. Zeker de laatste jaren zijn #klimaat en #klimaatverandering regelmatig trending topics in en op onze (sociale) media. Met name het in augustus 2021 verschenen rapport van het IPCC maakte – in combinatie met de toevallig op hetzelfde moment spelende overstromingen, bosbranden en hittegolven – op heel veel burgers grote indruk. Zelfs in die mate dat steeds meer mensen, als we tenminste de berichtgeving hierover mogen geloven, inmiddels een serieuze mate van klimaatangst hebben ontwikkeld.
Niet verwonderlijk
Dat is niet heel verwonderlijk, het is immers “code rood” voor de mensheid, zo wordt gesuggereerd door heel veel klimaatdeskundigen. Neerslachtige gevoelens, machteloosheid, paniekaanvallen, huilbuien, stress, zinloosheid, schuldgevoelens, woede: het zijn allemaal symptomen van bezorgdheid over het klimaat, ons leven, onze eigen toekomst, ons nageslacht en andere levensvormen op onze planeet. Wat te doen om deze eco-anxiety, zoals het tegenwoordig met een modern woord ook wel wordt genoemd, te beteugelen, zodat we ons niet helemaal verliezen in allerlei doemscenario’s?
Normale reactie
Laat ik vooropstellen dat bezorgdheid over de gevolgen van klimaatverandering een volstrekt normale menselijke reactie of emotie is. Het is dus zeker geen psychische stoornis. Heb ik zelf veel last van angstgevoelens in mij? Niet echt, terwijl ik toch heus begaan met de natuur, ál het leven op aarde en onze planeet. Het is niet voor niets dat ik tijdens verkiezingen al zo’n 10 jaar het vakje van Partij voor de Dieren rood kleur op mijn stembiljet. Toch krijgt de eco-anxiety bij mij vooralsnog niet de overhand. Om dat niet te laten gebeuren, is het belangrijk om bijvoorbeeld iets bewuster in het Hier en Nu te leven. Angst heeft namelijk vaak te maken met het door onze mind creëren van te veel toekomst, ofwel het lijden dat misschien wel ooit op ons pad gaat komen. Wie in het huidige moment leeft, heeft daar iets minder last van. Het goede nieuws: contact zoeken met het huidige moment is goed trainbaar, bijvoorbeeld via ACT Therapie. Functioneel is ook om je niet te identificeren met de angst. Met andere woorden: angstgevoelens vinden plaats in je, ze zijn niet wie je bent. Kijk er als het observerende bewustzijn naar, zodat je wat ruimte creëert tussen je gevoelens en wie je in essentie bent. Ook daar bestaan genoeg oefeningen voor.
Nieuwsgierig
Tot slot: probeer nieuwsgierig te zijn en blijven. Zelf ben ik ontzettend nieuwsgierig naar hoe de mensheid dit heus uitdagende klimaatprobleem op gaat lossen. Ja, het is een moeilijke oefening voor ons, maar ik heb een gezond vertrouwen in de creativiteit en kunde van de mens, die in staat is gebleken om de meest geniale oplossingen voor complexe problemen of uitdagingen te kunnen bedenken. Gaat het ons daadwerkelijk lukken om heel veel klimaatgerelateerd lijden op zowel korte als lange termijn te voorkomen? Niemand die het weet; klimaatproblematiek zal de komende decennia dan wel eeuwen namelijk nog wel op onze beleidsagenda’s staan. En ook aan dat niet-weten geef ik mij graag over.
Praat erover
Er zijn nog heel veel andere manieren om iets beter met je klimaatangst om te kunnen gaan. Praat er eens over, bijvoorbeeld met mij als ACT-trainer. Bel me daarom als de toestand van het klimaat je niet koud laat en/of je het er soms zelfs knap warm van krijgt: 06-172 284 37.