Soms bevat televisie prachtige spirituele elementen. Dat geldt zelfs voor de soms spijkerharde politieke serie House of Cards, waarin het echtpaar Frank en Claire Underwood wordt gevolgd in hun machiavellistische strijd voor de absolute macht, die hen uiteindelijk in Het Witte Huis moet doen belanden.
In serie 3 zijn er vier Tibetaanse monniken te gast in huize Underwood. Het viertal verschijnt af en toe in beeld als we Frank en/of Claire min of meer ongeïnteresseerd zien langslopen in de hal, waar de monniken bezig zijn om een mandala, een mozaïek van zandkorrels, te creëren. Frank en Claire kijken soms wel, maar ze ‘zien’ niet echt waar de Tibetanen mee bezig zijn.
Wekenlang zijn de onverstoorbare en zwijgzame monniken in de weer met miljarden gekleurde zandkorrels. Vanuit een pijpje laten ze de korrels langzaam op een plateau van circa 2×2 meter vallen. Het is met recht wat je noemt monnikenwerk. In het begin heb je geen idee wat het gaat worden, maar naarmate de tijd verstrijkt zie je een werkelijk beeldschoon en schitterend kunstwerk ontstaan. Je houdt je hart vast en denkt: als dit maar goed gaat … Het is namelijk zó broos. Eén tikje of een verkeerde beweging en ze kunnen opnieuw beginnen. Wat zou het zonde zijn van al het werk als dát gebeurt!
Aan het einde van de aflevering is de mandala klaar. De monniken staan erbij en kijken ernaar. Hun gelaatsuitdrukking is neutraal. Er is weinig emotie zichtbaar. Zijn ze blij, trots of zien ze iets dat beter had gekund of gemoeten? We weten het niet, we kunnen niets opmaken uit hun lichaamstaal. Ze staan er gewoon bij te kijken, net als Frank en Claire Underwood. Maar dan gebeurt het: korte tijd nadat het kunstwerk gereed is gekomen, buigen de vier Tibetanen zich heel langzaam over het kunstwerk, ze maken hun armen breed, laten hun handen zakken en … vernielen het! Al de verschillende kleuren zand verspreiden ze met hun handen door elkaar. Wat rest op het plateau is ‘chaos’ en ‘wanorde’.
Wat is hier aan de hand? Zijn de monniken helemaal gek geworden? Nee, integendeel. De monniken beelden via een op het eerste gezicht absurde handeling twee prachtige en zeer belangrijke boodschappen uit, die voor ieder mens gelden: ‘Leef in het nu’ en ‘Alles is vergankelijk’.
Ok, zal je zeggen, maar wat kan ík daarmee? Dat ligt eraan of je al klaar bent om de boodschap van de monniken te interpreteren of te ontvangen. Ben je al ietwat bewust, dan zie je de diepere gedachte achter de actie. Zo niet, dan komt dat misschien later bij jou, of helemaal nooit. En ook dat is goed.
Allereerst maken de Tibetanen door hun vernielactie duidelijk dat het niet gaat om het blijvende ‘eindproduct’. Het afgeronde mozaïek is het resultaat van wekenlang in het Nu zijn. Dat is heel belangrijk om je te realiseren. Gedurende de creatie van het werk zag je de monniken heel rustig werken, genieten, Zijn. Ze haastten zich niet, ze spraken niet, maar ze wisten wel heel goed waar ze mee bezig waren. Opperste concentratie en daardoor betere kwaliteit van het kunstwerk waren het resultaat.
Jij bent zelf vast ook wel eens bezig met een project dat heel lang duurt. Verlang dan niet naar het moment dat het is afgerond, maar wees je ieder moment bewust van waar je mee bezig bent. Uiteindelijk lever je daardoor veel beter werk af en geniet je meer. Geldt dit voor alleen grote projecten? Nee, zeker niet, dit geldt eigenlijk voor elke handeling: denk niet dat je ergens moet ‘komen’, je bent er immers al. Verlang niet naar het moment dat je kunt zeggen dat het eindelijk klaar is, maar geniet van ‘de stap’. Of het nu gaat om pannenkoeken bakken, een boek schrijven, fietsen, wandelen of je veters strikken, probeer altijd in het nu te blijven. Waarom? Omdat je dan geen pijn ontwikkelt en lichter leeft. En wie wil dat nu niet?
Een andere boodschap van de monniken is dus dat alles vergankelijk is. Uiteindelijk gaat alles kapot. Mensen, gebouwen, voorwerpen, planten, dieren, alles. Zelfs het universum trekt zich uiteindelijk terug. Realiseer je ook dit. Heeft het dan geen zin om mooie dingen te maken omdat het toch altijd kapot gaat? Zeker wel! Geniet van een mooi boek, een mooi schilderij of een mooi mens, maar hecht er niet te veel aan, word er voor je geluk niet afhankelijk van. Als je je hecht, zal je uiteindelijk pijn lijden, want alles buiten jezelf is altijd tijdelijk.
Ik bedoel hier niet mee dat je niet meer van mensen, dieren of voorwerpen kunt houden. Integendeel. Hoe meer je voor je geluk en diepe vrede niet afhankelijk bent van anderen of van voorwerpen, hoe meer liefde je kunt geven aan bijvoorbeeld de mensen die heel dicht bij je staan, zoals je partner, familie, vrienden et cetera. En het is een fantastisch gevoel om dát te mogen ervaren!