Een van mijn eerdere columns (gepubliceerd in deel 1 van Spiritualiteit in je dagelijks leven) heeft als titel ‘Ode aan het lichaam’. Daarin houd ik een pleidooi voor een levenslange liefdevolle relatie met je eigen lichaam, vergelijkbaar met bijvoorbeeld je eigen partner. Waarom? Omdat het lichaam dit ontzettend waardeert en je daardoor heel veel van haar terugkrijgt, zodat je lichter en gelukkiger kan leven.
Een van de manieren om je op liefdevolle wijze bewuster te worden van de immense waarde en kwetsbaarheid van je eigen lichaam is de zogeheten meditatieve bodyscan.
Hierbij ‘scan’ je in gedachten je eigen lichaam. Je benoemt letterlijk je eigen lichaamsdelen (‘voel je tenen, onderbeen, arm, hand, vingers et cetera’) en gaat er tevens met je volle aandacht naartoe, zodat je ze ook echt voelt. Zelf begin ik altijd met mijn voeten en vervolgens ga ik langzaam naar boven, totdat ik mijn volledige lichaam heb ‘gescand’.
Ik geniet er altijd enorm van, want een bodyscan is heel rustgevend en leuk om te doen. Je bent gedurende zo’n twintig minuten volledig in het Nu, wat op zich al heerlijk ontspannend is. Immers, wie zijn volledige aandacht richt op bijvoorbeeld zijn knieschijf, kan onmogelijk met zijn gedachten ergens anders zijn. Dat is natuurlijk al fijn, maar een bodyscan biedt veel meer als je regelmatig de tijd neemt om je lichaam even te vragen hoe het met haar gaat en haar daadwerkelijk de ruimte geeft om ‘gevoeld’ te worden. Dat laatste lijkt in het begin moeilijk of vrijwel onmogelijk, maar geloof me: als je erin slaagt om je maximaal te focussen op de betreffende lichaamsdelen, zal je merken dat je het ‘Leven’ in je lichaam en alle onderdelen van je lijf ontegenzeggelijk kunt (gaan) ervaren. En dat is geweldig om mee te maken.
De bodyscan heeft daarnaast enkele andere belangrijke voordelen, die naarmate je de scan vaker uitvoert, zwaarder zullen gaan wegen. Door de bodyscan word je je namelijk veel bewuster van de enorme complexiteit en het razend knappe ontwerp van het lichaam.
Het lichaam, zo zal je ontdekken, is een zeer ingenieuze fabriek, waarin elk orgaan exact op de plaats zit waar het (uiteraard) thuishoort.
Alle organen, spieren, ledematen en ga zo maar door, zijn perfect op elkaar afgestemd, zodat je er moeiteloos alles mee kan doen: ruiken, proeven, horen, zien, voelen en ga zo maar door.
Door je te realiseren dat je lichaam een zeer complex en waardevol kunstwerk is, krijg je heel veel respect, waardering en dankbaarheid voor je tijdelijke stoffelijke omhulsel, met als logisch gevolg dat je (meer) liefde voor je lijf ontwikkelt en het daardoor vrijwel automatisch ook beter zal gaan verzorgen. Want dáár gaat het uiteindelijk om: je lichaam heeft jou nodig om goed te kunnen (blijven) functioneren. Het is wat dat betreft net een plant: verzorg je die ook niet goed, dan zal het snel bergafwaarts gaan en zal hij uiteindelijk doodgaan.
Daarom is liefdevolle aandacht en verzorging zo essentieel. Bijvoorbeeld door je lichaam goed te voeden en voorzien van vocht, het voldoende te laten bewegen, maar na inspanning ook zeker voldoende rust te gunnen. Ook kun je natuurlijk denken aan mentale verzorging via meditatie, yoga of andere geestelijke ontspanningsvormen.
Je lichaam zal je hier dankbaar voor zijn en je terugbetalen met een vitaal lijf en een alerte, frisse geest, zodat je optimaal kunt functioneren, ook als het in het leven even iets zwaarder aanvoelt.
Je lichaam, dus jij ook, is hierdoor beter in staat om eventuele klappen op te vangen, die er zeker zullen komen als je iets ouder wordt.
Tot slot: via een bodyscan kan ook het besef zijn intrede gaan doen dat je niet je eigen lichaam ‘bent’. Veel mensen zijn in de veronderstelling dat dit wel zo is, maar dat is een misvatting. Je bent bewustzijn, dat tot uiting komt via je lichaam. ‘Leven’ manifesteert zich in en via jou. Een mooi bewijs hiervan is je ademhaling. Zelfs als je slaapt en dus volledig onbewust bent, gaat je ademhaling gewoon door. ‘Het’ ademt als het ware dan in jou. Dat je niet je lichaam bent, uit zich ook als iemand is overleden. Het lichaam is er tot een bepaalde periode na de dood dan nog wel, maar het ‘Zijn’, het leven heeft zich dan inmiddels teruggetrokken uit het omhulsel.
Bevrijd jezelf dus van de identificatie met je lichaam en zie het als een belangrijk levensinstrument, waarmee je het vormloze vorm kan geven. Laat jij je lichaam in de steek, dan zal het jou uiteindelijk ook in de steek laten. Andersom is het net zo: zie je haar als je levenslange partner met wie je een liefdevolle band onderhoudt, dan is de kans groot dat het nog heel lang samen met jou op wil trekken in dit leven. En wie wil dat nu niet?
Ik wens je via de meditatieve bodyscan veel plezier, genot en bewustzijn van je lichaam toe!